U kent ze ongetwijfeld: leerlingen die maar blijven doorgaan met het voorbereiden van een toets, die een 8 niet goed genoeg vinden en soms ook nog eens last hebben van een negatief zelfbeeld…
Best fijn voor u als docent. Maar goede resultaten gaan dikwijls samen met (faal)angst, dwang en tegenwoordig ook steeds vaker met een burn-out.
Veel perfectionistische leerlingen hebben last van prestatiedruk. De valkuil van deze tijd die door social media nog eens extra wordt aangewakkerd. Je moet excelleren op school, bij de sportclub en op Instagram moet je leven er geweldig uitzien…
Op school wordt perfectie vaak onbedoeld gestimuleerd en niet als probleem gezien. Het gaat immers om leerlingen die goed presteren? Maar juist zij verdienen meer aandacht op school zodat ze niet vastlopen in hun eigen prestatiedrang.
U kunt deze leerlingen begeleiden vanuit een vaste of fixed mindset of een groeimindset. Leerlingen met een vaste mindset denken ‘zo ben ik nu eenmaal’. Leerlingen met een groeimindset zijn van mening dat ze invloed hebben op wat ze doen en wie ze zijn.
Veel perfectionisten hebben een vaste mindset. Ze zijn vooral bezig met het bewijzen van hun talenten en hebben voortdurend bevestiging van anderen nodig. Alleen de behaalde prestatie telt. Deze leerlingen zijn vaak risicomijdend en maken zich zorgen of ze hun eigen minpunten wel kunnen verbergen. Maar wie durft te falen en open durft te kijken naar eigen fouten, geeft zichzelf meer ruimte. Je gaat dan na wat er beter kan en besluit daaraan te werken. Dit geeft minder stress en betere leerresultaten.
Het maakt bij deze leerlingen dus uit vanuit welke mindset je als docent feedback geeft. Je kunt tegen een leerling zeggen: ‘Goed gedaan, hoor! Dat is heel slim van jou!’ Of ‘Goed gedaan! Ik zie dat je er heel hard aan hebt gewerkt!’. De eerste zin versterkt het denken vanuit een vaste mindset, de tweede komt voort uit een groeimindset en kan het denken in die richting stimuleren. Met een consequente benadering vanuit de groeimindset leren perfectionisten minder te focussen op het beste eindresultaat.
Geef dus taakgerichte feedback zoals waardering voor hun inzet, de aanpak of hun doorzettingsvermogen. Dat is één van de adviezen van Ard Nieuwenbroek, auteur van het onlangs verschenen boek ‘Perfectionistische leerlingen: prestatiedruk signaleren en herkennen’ Boom uitgeverij. Ard is één van de sprekers op de studiedag Prestatiedruk bij leerlingen, 9 april 2019, Utrecht
Ard Nieuwenbroek
Bron: Onderwijs van morgen, 13 november 2018/Trouw 21 november 2018