Ik heb niet gefaald, ik heb alleen 10.000 manieren gevonden die niet werken – Thomas Edison (1847-1931)
Het lijkt alsof er in onze samenleving een taboe rust op het maken van fouten. Een minister die een fout maakt, kan in veel gevallen direct opstappen. Een scheidsrechter die verkeerd fluit wordt uitgejouwd op het voetbalveld. En kinderen op de basisschool leren al snel dat ze maar beter in de plus-groep kunnen zitten, want als je veel fouten maakt, ben je niet zo slim en krijg je verlengde instructie. Angst om te falen en fouten te maken komt veel voor en belemmert ons in onze creativiteit en ontwikkeling: want als je iets nieuws probeert is de kans dat het fout gaat groter dan wanneer je doet wat je altijd al deed…
Juist in het onderwijs – een leeromgeving bij uitstek – is het belangrijk dat fouten maken normaal is en dat er een cultuur heerst waarin falen heel gewoon is.
4 tips om effectief om te gaan met fouten en faalangst te voorkomen!
- Neem een voorbeeld aan de wereld van games
Bij gaming mag je enorme blunders maken. Ook al maak je telkens dezelfde fout, je mag het telkens opnieuw proberen met een andere aanpak. Zo’n cultuur heeft ook het onderwijs nodig: geen toetscultuur met summatieve toetsen waar het draait om cijfers. Juist een feedbackcultuur, waarbij studenten kunnen leren van fouten. - Geef dus ook feedback tijdens het leren.
Integreer feedback in het leerproces en koppel het niet alleen aan toetsen en afgeronde opdrachten. Toetsen doe je in de regel aan het einde van een semester, tussendoor begeleid je het leerproces. Van belang is dat studenten zo snel mogelijk feedback krijgen op hun proces en product. - Leer studenten hoe ze zelf feedback moeten geven en verwerken!
Zelfsturing, persoonlijke leerdoelen stellen, feedback geven en reflecteren is voor veel studenten lastig. Dat vraagt om de juiste begeleiding. En een veilig groepsklimaat. Het is daarom verstandig dat studenten feedback eerst in kleine groepjes leren geven. Daarmee leren ze elkaar ook op een andere manier kennen. - En ken je student!
Als studenten ervan uitgaan dat ze zichzelf altijd kunnen verbeteren (growth mindset), dan helpen fouten hen om dat ook daadwerkelijk te doen. Als ze denken dat ze fouten maken omdat ze nu eenmaal niet zo slim zijn (fixed mindset) dan leren ze ook niet van die fouten.
Wil je meer weten? Kom dan ook naar de eendaagse cursus Falen mag! op 11 februari 2020.
Bronnen:
Onderwijstechnieken.nl, 29 mei 2015
Lerenvantoetsen.nl, Gerdineke van Silfhout, 22 juni 2016